آزادی «ملا برادر» و آغاز تردیدها درباره آینده صلح در افغانستان
ارسالی صمیمی ارسالی صمیمی

 

بسیاری از کارشناسان مسائل سیاسی افغانستان بر این باورند که «ملا برادر» به دلیل اسارت طولانی مدت نزد پاکستان، دیگر نمی‌تواند نقشی اساسی در پیشبرد روند صلح افغانستان داشته باشد.

پاکستان روز گذشته ملا عبدالغنی برادر از فرماندهان ارشد طالبان و دست راست «ملاعمر» رهبر این گروه را پس از مدت‌ها جنجال و کشمکش آزاد کرد.

«اعزاز احمد چودری» سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان در مصاحبه با رسانه‌های خارجی ابراز داشت: ملا برادر برای تسهیل روند صلح افغانستان آزاد شده است.

«عمر حامد» سخنگوی وزارت کشور پاکستان نیز در مصاحبه با خبرگزاری «فرانسه» اعلام کرد: ملا برادر بعد از یک توافق سیاسی با دولت افغانستان آزاد شد و شکی وجود ندارد که وی دیگر تحت حراست پاکستان نیست.

این در حالی است که مقامات افغان نیز از آزادی ملا‌برادر استقبال کردند.

«اسماعیل قاسم‌یار» عضو ارشد شورای صلح افغانستان با استقبال از آزادی ملا برادر عنوان کرد: آزادی ملا‌برادر نتیجه پاسخ مثبت پاکستان به درخواست افغانستان برای آزادی این رهبر طالبان است و این اقدام تأثیر مثبتی بر روند صلح دارد.

این اقدام اگرچه پس از درخواست‌های مکرر دولت افغانستان انجام شد و مورد استقبال مقامات افغان نیز قرار گرفت اما تاکنون تحلیل‌های متفاوتی از این موضوع و نیز میزان اثرگذاری وی در روند صلح افغانستان مطرح شده است.

به گفته قاسم‌یار، ملا‌برادر همیشه خواهان شرکت در مذاکرات صلح بود و انتظار می‌رود وی به زودی در این مذاکرات شرکت کند.

این عضو ارشد شورای صلح افغانستان تأکید کرد: ملا‌برادر هنوز هم بین طالبان بانفوذ است و اعضای این گروه احترام زیادی برای وی قایل هستند.

«ایمیل فیضی» سخنگوی کرزی نیز ضمن استقبال از اقدام پاکستان برای آزادی ملا‌برادر این اقدام را موجب پیشرفت روند صلح در افغانستان دانست.

با این حال، «طلعت مسعود» کارشناس معروف پاکستانی در مصاحبه با روزنامه «اکسپرس» پاکستان ابراز داشت: آزادی ملابرادر برای اعتماد‌سازی بین افغانستان و پاکستان موثر بوده اما آزادی وی نمی‌تواند بر روند مذاکرات صلح اثر‌گذار باشد زیرا وی به علت زندانی بودن در پاکستان نفوذ خود را بین طالبان از دست داده است.

روزنامه اردو زبان «امت» پاکستان که تا حدودی طرفدار طالبان و مذهبی‌های تندرو محسوب می‌شود به نقل از طالبان نوشت: مدت زیادی است که ارتباط ملا‌برادر با طالبان قطع شده است و بنابراین وی اعتبار گذشته را بین اعضای این گروه ندارد.

به گفته وی، ملا برادر هم اکنون به عنوان یک عضو عادی طالبان تلقی می‌شود علاوه بر آن امکان ندارد وی بتواند دوباره عضو «شورای کویته» (شورای رهبری طالبان) شود.

«رحیم‌ الله یوسف زئی» کارشناس مسائل افغانستان نیز معتقد است که زندانی بودن ملا‌برادر در پاکستان باعث شده وی تا حد زیادی اعتبار خود را بین طالبان از دست بدهد بنابراین امکان ندارد اعضای این گروه وی را به عنوان نماینده خود در مذاکرات صلح بپذیرند.

به گفته این کارشناس پاکستانی، طالبان واهمه دارند که ملا‌برادر به علت زندانی بودن در پاکستان مجبور به همکاری با سرویس اطلاعاتی این کشور (آی.اس.آی) شده باشد.

* ملا برادر کجا ساکن می‌شود؟

به گزارش «شبکه بین‌المللی خبر» پاکستان، به ملا‌برادر اجازه داده شده تا خودش محل سکونتش را انتخاب کند و هر جایی را که انتخاب کند دولت پاکستان حفاظت از وی را با به اجرا درآوردن تدابیر ویژه امنیتی به عهده خواهد گرفت.

طبق این گزارش، ملا‌برادر باید مکانی در پاکستان را برای سکونت خود انتخاب کند و خویشاوندان نزدیکش می‌توانند با وی ملاقات کنند.

یک مقام بلندپایه پاکستان نیز در گفت‌وگو با این شبکه عنوان کرد: ملا‌برادر بعد از آزادی کراچی را به عنوان محل سکونت خود و خانواده‌اش انتخاب کرده است و تحت هیچ شرایطی به افغانستان تحویل داده نمی‌شود.

روزنامه امت پاکستان نیز در گزارشی می‌نویسد: خانواده ملا برادر مقیم کراچی هستند بنابراین وی این شهر یا اطراف آن را برای سکونت در پاکستان انتخاب خواهد کرد.

* ابراز تردید طالبان درباره آزادی ملا برادر

در همین حال، برخی روزنامه‌های پاکستانی به نقل از مقامات طالبان نوشتند که ملا برادر ار دیروز تاکنون هنوز به محل زندگی خود نرفته و تماسی با اعضای طالبان نداشته است.

به گزارش روزنامه «اکسپرس» پاکستان نقل از «ذبیح الله مجاهد» سخنگوی طالبان افغانستان، طالبان در حال حاضر نمی‌توانند آزادی ملا‌برادر را تأیید کنند زیرا این خبر از طریق رسانه‌ها منتشر شده و این گروه هنوز نتوانسته‌اند به طور مستقیم با ملا‌برادر ارتباط برقرار کنند و اطلاعات موثقی در این زمینه بدست آورند.

ملا برادر که در سال 2010 در عملیات مشترک نیروهای امنیتی پاکستان و سیا در شهر کراچی بازداشت شد، بلندپایه‌ترین مقام طالبان است که تاکنون از سوی دولت پاکستان آزاد شده است.

ملاعمر و ملا برادر در یک مدرسه دینی تدریس می‌کردند و در سال 1994 میلادی هر دو باهم طالبان را به وجود آوردند.

ملا برادر به عنوان فرماندار ولایت «هرات» افغانستان و سرپرست کل تیم‌های عملیاتی طالبان فردی شناخته شده و با نفوذ بین اعضای این گروه بود.

وی علاوه بر سرپرستی عملیات‌های طالبان، رسیدگی به امور اداری و تأمین مالی طالبان را نیز به عهده داشت.

ملا برادر اهل جنوب ولایت «اورزگان» افغانستان است و در این منطقه به دنیا آمده اما بیشتر عمر خود را در ولایت «قندهار» سپری کرده است.

ملا برادر جزو کسانی است که در به وجود آمدن هسته مرکزی طالبان نقش مهمی داشت و از جزئیات تشکیل این گروه آگاه بود با این وجود زمانی که طالبان به قدرت رسیدند وی پست مهمی دریافت نکرد و به عنوان فرماندار هرات منصوب شد.

زمانی که طالبان در سال 1998 ولایت «بامیان» را تصرف کردند ملا برادر به عنوان یکی از فرماندهان ارشد طالبان نقش مهمی در این پیروزی داشت.

ملا برادر بعدها یک کتاب قانون برای طالبان نوشت که عمل به آن واجب بود؛ گفته می‌شود در این کتاب نحوه برخورد با اسرای خارجی، اصول تاکتیکی عملیات نظامی و تقسیم غنائم جنگی با جزئیات توضیح داده شده است.






September 22nd, 2013


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بیانات، پیامها و گزارشها